Psychologisch kapitaal als buffer tegen team-out

 

Groeiende bezorgdheid

Onze klanten trekken steeds vaker en luider aan de alarmbel wat de motivatie en veerkracht van hun medewerkers betreft, specifiek gekoppeld aan het vele thuiswerk. Ook onze collega Kim Hilgert had het in dit artikel eerder al over deze negatieve spiraal van minder teamoverleg, minder verbondenheid en minder spontane babbels waardoor een team-out op de loer ligt.

De massale omschakeling naar meer thuiswerk zorgt er trouwens voor dat verschillen in persoonlijke situaties meer op de voorgrond komen. De leidinggevende heeft vaak het gevoel dat er veel minder connectie is met de teamleden en zonder deze spreekwoordelijke vinger aan de pols hebben veel leidinggevenden vandaag het gevoel op heel dun ijs te schaatsen. In dit artikel willen we dan ook tips en technieken delen die jou als leidinggevende ondersteunen in deze uitdagende tijden.

Complexe uitdagingen en uiteenlopende persoonlijke noden

Hoe blijf je op de hoogte van wat er werkelijk speelt bij al je medewerkers? De één heeft last van een digitale overload of te hoge werkdruk met een agenda vol digitale meetings, terwijl de ander zich te pletter verveelt omdat er bottlenecks zijn of er onvoldoende werk op de plank ligt. Waar de ene medewerker zich niet meer gemotiveerd voelt door onduidelijke verwachtingen, een verstoorde communicatie of het gevoel onvoldoende steun te ervaren van de leidinggevende, weet een ander teamlid misschien wel raad met de verhoogde autonomie maar is er te veel jongleerwerk rond de opvang van kinderen of andere familiale beslommeringen. Daarnaast kan er door de verstoorde sociale contacten en de rem op de spontaniteit zelfs een gevoel van isolement optreden.  De aanhoudende onzekerheid eist zijn tol.

Stuk voor stuk potentiële triggers voor frustraties die medewerkers in een negatieve spiraal kunnen katapulteren van stress, onzekerheid, verminderde productiviteit of motivatie en zelfs uitval. Allemaal schadelijke neveneffecten die nefast kunnen zijn voor de organisatie. Hoe vermijd je deze negatieve spiraal? We inspireren graag rond de theorie van het psychologisch kapitaal en hoe deze als buffer tegen de team-out kan worden ingezet. We geven tevens enkele concrete tips mee die uit dit model voortvloeien om nu al de handen uit de mouwen te steken.

Psychologisch kapitaal

Het Psychologisch kapitaal (ook gekend als PsyCap) verwijst naar de mentale bronnen die je kan aanboren om professionele prestaties te verbeteren. Het concept draait om vier individuele psychologische hulpbronnen (Walumbwa et al., 2011) die de batterijen opladen en medewerkers, teams en organisaties positief, flexibel en efficiënt kunnen houden: optimisme, hoop, bekwaamheidsgevoel en veerkracht.

Een uitermate geschikt thema dus, om in tijden van crisis, onzekerheid en angst mee aan de slag te gaan. Wetenschappelijke studies linken een sterk ontwikkelde PsyCap immers niet enkel aan verbeterde professionele effectiviteit maar ook aan een lager burn-out risico en minder verzuim of  verloop, een verhoogde wil om collega’s te helpen, meer tevredenheid en een verbeterde samenwerking. Kortom, een beschermend en positief effect, zowel individueel als collectief. Bovendien gaat het om een verzameling van positieve menselijke eigenschappen die meetbaar én ontwikkelbaar zijn. Iedereen kan er dus vooruitgang in boeken, mits de juiste ondersteuning.

Praktische tips voor leidinggevenden om een dreigende team-out in de kiem te smoren

1. Ondersteun realistisch optimisme

Help medewerkers de toekomst (voor zichzelf én de organisatie) op een positieve manier te bekijken en te beseffen dat iedereen steeds een bijdrage kan leveren. Dit houdt in dat je als leidinggevende duiding en sturing blijft geven over de doelstellingen van de persoon, het team en de organisatie, eventueel met behulp van enkele mogelijke scenario’s. Bereid je voor op bepaalde worst case scenario’s zodat er een plan op tafel ligt dat verlamming, angst en een negatieve stemming kan tegengaan. Besteed evenzeer tijd aan het bedenken van een sterk toekomstbeeld, gebaseerd op positieve opties, verbetermogelijkheden en het ontwikkelen van nieuwe skills. Laat je daarbij niet verleiden om enkel top-down te communiceren en stimuleer betrokkenheid door medewerkers uit te nodigen om mee te denken in het ganse proces.

2. Ga voor gefundeerde hoop

Blijf de blik gericht houden op een stip aan de horizon. De juiste – al dan niet aangepaste –doelstellingen vormen hier een factor van groot belang: In tijden van crisis hebben mensen immers nood aan betekenisvolle, gepaste en motiverende korte termijn doelstellingen die goesting geven en waardoor iedereen stappen vooruit blijft zetten. Door samen ook meerdere manieren te bedenken om die doelstellingen te bereiken en obstakels te omzeilen, hou je de vlam in de pan en geef je angst, verlamming en uitzichtloosheid geen kans. Zo blijven er altijd mogelijkheden voor een positieve uitkomst, waardoor iedereen in het team het zelfs in uitdagende tijden langer kan volhouden.

3. Vergroot het bekwaamheidsgevoel

Wanneer angst, paniek, wanhoop en wantrouwen toeslaan kunnen medewerkers verlamd raken. In de huidige omstandigheden moeten medewerkers soms compleet nieuwe competenties aanleren, voelen ze zich onwennig, ontstaan er meer fouten of minder efficiëntie door overbelasting, of kan de mentale druk hen te veel worden. Ga vooral na wat medewerkers zelf denken nodig te hebben om een positieve uitkomst te kunnen genereren. Elke kleine nieuwe succeservaring zal als een stap in de goede richting voelen. Vergeet ook zeker de teamdynamiek niet waar jullie altijd op de vaardigheden of steun van elkaar kunnen rekenen om iets tot een goed eind te brengen. En wanneer die (kleine) successen zich aandienen, vier ze dan op een gepaste, warme en bemoedigende manier en stap zo in een nieuwe, positieve spiraal.

4. Zet in op fysieke en mentale veerkracht

Over veerkracht is al enorm veel gezegd en geschreven. Niet alleen de medewerker zelf kan werken aan zijn of haar eigen veerkracht, maar ook de organisatie kan voor de geschikte omgeving en ondersteuning zorgen waarin fysiek en mentaal welzijn voorop staan.

Ook als leidinggevende of als lid van een team kan je een positieve invloed hebben op heel wat aspecten van iemands persoonlijke veerkracht. Motiveer je collega’s of ondersteun je medewerkers door de nodige aandacht te besteden aan fysieke gezondheid en het belang van voldoende beweging en slaap, gezonde voeding, voldoende pauzes en ontspanning, enz. Maar ook onze mentale gezondheid kan een oppepper gebruiken door allerlei tools uit gereedschapskist van de positieve psychologie en een focus op positieve gevoelens en emoties. Sta daarom als leidinggevende én als team member zeker even stil bij aspecten zoals waardering, het (h)erkennen van de fijne momenten in de samenwerking met anderen, het delen van zowel uitdagingen als successen en het elkaar motiveren in het houden van een meer avontuurlijke blik ten opzichte van uitdagingen. Samen sterk!

De ideale balans

Eén ding is zeker: de wereldwijde pandemie heeft een extreme omslag naar meer thuiswerk in gang gezet, waaruit heel wat positieve maar ook negatieve lessen kunnen getrokken worden. In het nieuwe normaal zien we ook bij Tryangle dus graag een goede afwisseling tussen thuiswerk en kantoorwerk ontstaan. Een hybride model, om the best of both worlds te kunnen bewerkstelligen, zeker wanneer het aansluit op de persoonlijkheid en de voorkeuren van medewerkers. Zo worden de afspraken over wie waar en wanneer werkt een ideale voedingsbodem voor de meest optimale werkomgeving voor werkgeluk en maximale prestaties.

Meer weten?

Wil je graag samen met ons overleggen hoe we jou en jouw medewerkers kunnen ondersteunen voor een sterkere samenwerking, meer welzijn, veerkracht of werkgeluk? Neem een kijkje op onze website en ontdek onze diensten en de thema’s waarrond we werken of neem contact met ons op. We vertellen je graag op welke manieren wij met je aan de slag kunnen gaan.

Tryangle

 

You might be interested in …